Steeds weer overvalt eenzelfde surreële angst mij samen met de vraag: zal ik dit binnenkort ook weer moeten doorstaan? Gedwongen om op te kijken naar mensen die niks zinnigs vertellen, die dom zijn, niks kunnen, ... gedwongen om geen zichtbaar waardeoordeel te vellen, maar wel onderhevig aan constante kritiek van dezelfde lompe en achterbakse holbewoners. Eenrichtings-loyaliteit. Achterklap. Verantwoording moeten afleggen...
Ik vrees dat ik daar niet meer in kan meedraaien.
Heterogeniteit is vaak iets wat een samenstelling (zij het beton, of een groep mensen) versterkt. Maar de enige manier waarop dit kan werken is als de natuurlijke rangorde gerespecteerd wordt. Er is in ons prachtig soepeldraaiende systeem (dé maatschappij) een heel diepgeworteld systeem van valse hiërarchie. De 'pecking order' wordt daarin zelden gerespecteerd - wat steevast leidt tot apathie, frustraties, discriminatie, machtsspelletjes, ... en - niet in het minst voor de gevoelsmensen - depressies, burn-outs/bore-outs, psychotische episodes, ...*
De enige manier waarop we dit - volgens mij - in hoe het er vandaag de dag aan toegaat, kunnen omzeilen, is door werknemers in homogene groepen te plaatsen. Laat de achterlijke alfamannetjes elkaar maar kapot maken (vuistbijlen verkrijgbaar bij het economaat), laat de passieve apathische prutsers maar wat tegen de muur staan boenken in één of andere afgesloten vleugel met cameratoezicht. Laat de valse trutten elkaars ogen maar breed-glimlachend uitkrabben tot ze een berg kadavers hebben om in op te klimmen. En laat de mensen die verstand hebben én vaardigheden bezitten, rustig alles zelf coördineren en uit-/afwerken. Daar komt het in de meeste organisaties en instellingen vandaag de dag toch op neer. Alle bazen, coördinatoren, diensthoofden, ... en 95% van de werknemers zit en loopt maar wat te niksen (vergaderen en doen alsof ze het te druk hebben) terwijl die 5% anderen minstens de helft van de tijd ook niks te doen hebben (wegens de inefficiëntie van hun directe leidinggevenden) en de andere momenten overladen worden met verantwoordelijkheden die niet eens de hunne zijn (maar die ze door een sterk ontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel nooit zullen afblokken). En wie gaat er kapot van de stress naar huis: diegenen met de laagste loontjes.
Beter zou het zijn om de natuurlijke rangorde volgen. Als we dat doen valt de waarde van de huidige diploma's wel compleet weg. Om terug te keren naar het natuurlijke model moeten we het onderwijs dus eerst aanpakken, zodat mensen niet enkel beoordeeld worden op de 'schrappen wat niet past' manier, maar vooral op competenties. VDAB hanteert dit systeem van competenties al jaren, maar ze passen het niet goed toe. Ze blijven mensen onderverdelen volgens opleidingsniveau, pas nadien gaat men kijken naar (en werken aan) vaardigheden. Dit blijft allemaal
Momenteel leven we in een systeem waarbij de volgende regel in alle geledingen onuitgesproken wordt toegepast: inefficiëntie voedt de economie. Ten koste van iedere niet-succesvolle medemens. En
Nog beter zou zijn: afstappen van het systeem waarin geld vergaren gelijkgesteld wordt aan geluk (en vrijheid). Het kapitalistische systeem waarin méér winst maken het enige doel is. Kapitalisme zou voor mij kunnen werken, maar dan zou er een 'we maken zoveel winst en dan is het goed geweest' mentaliteit moeten zijn... en die is er niet. We zijn gevangenen. En er wordt constant met onze voeten gespeeld.
*Na 10 jaar observatie op verschillende (werk)plekken en analyse van gesprekken die ik met anderen had over dit onderwerp kwam ik tot deze conclusies. Zo moeilijk is dat ook niet. Ik voel de spanning die dit alles teweeg brengt dagelijks in elke vezel van mijn lichaam - en ik weet dat ik niet de enige ben.
Toch vraagt het - soms - om een extra woordje uitleg. Ik kwam onlangs deze heel interessante filmpjes tegen, van een onderzoeker die jarenlang een groep bavianen bestudeerde:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten